آیا چیزی به نام تبلیغ خوب و بد وجود دارد؟

در جامعه ترکیه یک ضرب‌المثل معروف وجود دارد که اکثر مردم آن را می‌دانند: “چیزی به نام تبلیغات خوب یا بد وجود ندارد.” این عبارت بر این ایده استوار است که هدف اصلی تبلیغات، افزایش آگاهی از برند و جلب توجه به آن است. اما این ادعا تا چه حد درست است؟ هر فرد ممکن است نظر متفاوتی درباره آن داشته باشد. در این مقاله، به بررسی جنبه‌های مثبت و منفی تبلیغات و نمونه‌هایی از کمپین‌های تبلیغاتی مشهور در جهان و ترکیه می‌پردازیم.

جنبه‌های مثبت و منفی تبلیغات

تبلیغات خوب (البته بسته به دیدگاه)

یک تبلیغ خوب، تبلیغی است که مخاطبان هدف خود را به شکلی مؤثر تحت‌تأثیر قرار دهد، پیام برند را به‌وضوح منتقل کند و تصویر مثبتی از برند در ذهن مخاطب ایجاد کند. تبلیغات خلاقانه، احساسی یا آموزنده معمولاً در این دسته قرار می‌گیرند. در ادامه چند نمونه از تبلیغات موفق در سطح جهان و ترکیه آورده شده است:

• نمونه‌های جهانی:
  • اپل – “1984”: این تبلیغ که توسط ریدلی اسکات برای معرفی مکینتاش ساخته شد، از رمان “1984” جورج اورول الهام گرفته شده بود و در لیگ سوپربول پخش شد. این تبلیغ، متفاوت بودن و نوآوری اپل را برجسته کرد.
  • کوکاکولا – “Hilltop”: این تبلیغ با آهنگ معروف “I’d Like to Buy the World a Coke” در سال 1971 پخش شد و به دلیل پیام صلح و همبستگی جهانی مورد تحسین قرار گرفت.
  • نایک – “فقط انجامش بده”: این شعار، که بخشی از کمپین سال 1988 بود، پیام قدرت و پشتکار شخصی را همراه با استفاده از محصولات نایک منتقل کرد و نایک را به نمادی در صنعت پوشاک ورزشی تبدیل کرد.
• نمونه‌های داخل ترکیه:
  • ترکسل – “زندگی با اشتراک زیباست”: کمپینی احساسی که بر اهمیت ارتباط و اشتراک لحظات تأکید داشت و به‌ویژه در مناسبت‌های خاص محبوبیت پیدا کرد.
  • Ülker – “شاد کن و شادمان باش”: تبلیغاتی گرم و صمیمانه که بر اهمیت خوشحال کردن دیگران با حرکات کوچک تأکید داشت.
  • Opet – کمپین توالت تمیز: این کمپین که بر اهمیت بهداشت در پمپ‌بنزین‌ها متمرکز بود، شهرت برند را بهبود بخشید و احترام مصرف‌کنندگان را جلب کرد.

چند نمونه از تبلیغات بد (از دیدگاه من):

تبلیغات بد می‌تواند شامل تبلیغاتی باشد که پیام‌های اشتباه منتقل می‌کنند، مخاطبان هدف را سردرگم می‌کنند یا به تصویر برند آسیب می‌رسانند. با این حال، حتی تبلیغات بد نیز می‌توانند به افزایش آگاهی از برند کمک کنند. در ادامه، چند نمونه از تبلیغات بحث‌برانگیز در جهان و ترکیه آمده است:

• نمونه‌های جهانی:
  • پپسی – “در لحظه زندگی کن”: این تبلیغ با حضور کندال جنر در سال 2017 پخش شد و به دلیل تحقیر اعتراضات عدالت اجتماعی و استفاده تجاری از این موضوع، با انتقاد شدید مواجه شد و پپسی مجبور به عذرخواهی و حذف تبلیغ شد.
  • دولچه و گابانا – تبلیغات چینی: این تبلیغ در سال 2018 منتشر شد و به دلیل تحقیر فرهنگ چینی با واکنش شدید مواجه شد که به تحریم برند در چین انجامید.
• نمونه‌های تبلیغات بد ترکیه:
  • کولا تورکا – تبلیغات “فرمانده”: با استفاده اغراق‌آمیز از احساسات ملی‌گرایانه، بازخوردهای متفاوتی دریافت کرد و به وجهه برند آسیب رساند.
  • چایکور – تبلیغ چایی ترک: این تبلیغ که انتقادی از برندهای خارجی داشت، برخی مصرف‌کنندگان را ناراضی کرد و باعث شد برند به ملی‌گرایی متهم شود.

اثرات تبلیغات بر روان‌شناسی انسان

تبلیغات می‌تواند تأثیرات قدرتمندی بر روان‌شناسی افراد داشته باشد. تبلیغات مؤثر می‌تواند واکنش‌های احساسی بیننده را برانگیزد و پیوندی عاطفی با برند ایجاد کند. در مقابل، تبلیغات بد می‌تواند باعث ایجاد نگرش منفی شود.

اصول مهم در روان‌شناسی تبلیغات:

• ایجاد ارتباط عاطفی: تبلیغات احساسی معمولاً در ذهن مخاطب ماندگارتر می‌شوند.
• پیام‌های متقاعدکننده: پیام‌های قوی و روشن می‌توانند بر تصمیم‌گیری مصرف‌کننده تأثیر بگذارند.
• توجه به ارزش‌های اجتماعی: تبلیغاتی که با فرهنگ و هنجارهای جامعه همخوانی داشته باشند، موفق‌تر هستند.

نتیجه‌گیری

اینکه “چیزی به نام تبلیغات خوب یا بد وجود ندارد” همیشه صحیح نیست. در حالی که تبلیغات خوب می‌تواند ارزش برند را افزایش دهد، تبلیغات بد می‌تواند آسیب‌زا باشد. بااین‌حال، هدف اصلی تبلیغات جلب‌توجه است و حتی تبلیغات بد نیز می‌تواند منجر به افزایش آگاهی شود. نکته مهم این است که برندها باید استراتژی‌های تبلیغاتی خود را با دقت برنامه‌ریزی کرده و پیام‌های مناسب را به مخاطبان منتقل کنند.

منابع :
– www.youtube.com
– برداشت های نگارنده از سایت های مختلف
– https://gun.av.tr/tr/goruslerimiz/makaleler/reklamin-iyisi-kotusu-olur-mu
– https://www.marketingturkiye.com.tr/koseyazilari/reklamin-iyisi-kotusu