در ترکیه، تنها شهر جهانی که به این سطح دست یافته، استانبول است. در عین حال، آنکارا، آنتالیا، بورسا، ازمیر و کوجائلی نیز پتانسیل تبدیل شدن به شهرهای جهانی را دارند. برای دستیابی به این هدف، یک استراتژی ملی منطقه‌ای به مرحله اجرا گذاشته شده است.
وزارت صنعت و فناوری ترکیه “استراتژی ملی توسعه منطقه‌ای” را برای دوره ۲۰۲۴-۲۰۲۸ تهیه کرده است. این برنامه با هدف تقویت ادغام اقتصادی جهانی مناطق، افزایش رقابت‌پذیری، کاهش فاصله اقتصادی و اجتماعی میان مناطق و بازسازی اقتصادی و اجتماعی پس از بلایای طبیعی طراحی شده است.
هدف: تقویت ادغام اقتصادی جهانی
براساس داده‌های به‌دست‌آمده از این سند، اولین قدم در چارچوب این استراتژی، تقویت ادغام اقتصادی و اجتماعی مناطق با رویکرد جهانی بود. در شرایطی که تحولاتی نظیر دیجیتالی شدن و افزایش تحرک، تعاملات اقتصادی و اجتماعی میان کشورها را تقویت کرده‌اند، این وضعیت علاوه بر ایجاد فرصت‌ها، خطراتی را نیز به همراه داشته است. به همین دلیل، تقویت ادغام اقتصادی جهانی مناطق به‌عنوان اولین هدف تعیین شد.
تحلیل‌ها نشان داده‌اند که روابط اقتصادی و اجتماعی بین‌المللی ترکیه به‌طور مستمر در حال افزایش است و برخی شهرها پتانسیل بیشتری برای تقویت این روابط دارند. در این راستا، شهرهای جهانی و شهرهای دارای پتانسیل جهانی شناسایی شده‌اند.
استانبول؛ تنها شهر جهانی
در تحلیل‌ها مشخص شد که تعداد معدودی از شهرها که در ادغام جهانی جایگاه دارند، عمدتاً در مناطق غربی و توسعه‌یافته ترکیه قرار گرفته‌اند. استانبول به‌عنوان مرکز اصلی ترکیه، با اختلاف بسیار زیاد نسبت به سایر شهرها، تنها شهری است که می‌توان آن را یک شهر جهانی نامید.
بر اساس معیارهایی نظیر حجم مسافران بین‌المللی، میزان تجارت خارجی، فعالیت‌های مالی و بیمه، و همچنین ثبت اختراعات، استانبول به‌عنوان تنها شهر جهانی ترکیه شناخته شد. نیمی از اختراعات ثبت‌شده و بیش از نیمی از فعالیت‌های مالی و بیمه‌ای کشور نیز در این شهر انجام می‌شود.
استانبول که میزبان ۱۸ درصد از جمعیت ترکیه است، تقریباً ۴۰ درصد از اتباع خارجی شاغل در این کشور را نیز در خود جای داده است. علاوه بر برتری استانبول در این شاخص‌ها، شهرهای دارای پتانسیل جهانی نیز از نظر تولید فناوری، سرمایه‌گذاری خارجی و تعداد اتباع خارجی شاغل در کشور نقش مهمی ایفا می‌کنند.
آنکارا؛ پیشتاز شهرهای دارای پتانسیل جهانی
آنکارا با بهره‌گیری از مزیت پایتخت بودن و صنایع قوی، در کنار شهرهایی مانند ازمیر و بورسا که به دلیل ساختارهای تولیدی پیشرفته و مراکز تجاری سنتی خود شناخته شده‌اند، در این گروه قرار دارد. کوجائلی که تحت تأثیر نزدیکی به استانبول قرار گرفته و آنتالیا که با بخش گردشگری پیشرفته خود برجسته است، از دیگر شهرهای این گروه هستند.
در میان این شهرها، آنکارا با تعداد اختراعات ثبت‌شده، اشتغال در بخش‌های خدماتی دانش‌بنیان، و فعالیت‌های مالی و بیمه‌ای پس از استانبول در جایگاه دوم قرار دارد. بورسا در صنایع با فناوری متوسط و بالا، آنتالیا در تعداد مسافران خارجی و اتباع خارجی شاغل، استانبول را دنبال می‌کنند.
جایگاه کوجائلی و ازمیر در رقابت جهانی
کوجائلی در حجم کل تجارت خارجی پس از استانبول قرار دارد و از نظر تعداد افراد شاغل در صنایع متوسط و پیشرفته، در جایگاه سوم است. ازمیر نیز از نظر حجم تجارت خارجی، فعالیت‌های مالی و بیمه‌ای، و اشتغال در بخش‌های خدماتی دانش‌بنیان در رتبه سوم کشوری قرار دارد.