تحقیق «سبکهای زندگی» که توسط KONDA در سال ۲۰۰۸ آغاز شد و در سال گذشته پنجمین آن انجام گردید، به معنای واقعی کلمه رصدی از تحولات بزرگ در جامعه را ارائه میکند. این تحقیق که با روششناسی، دامنه و استمرارش توجهها را جلب میکند، در طول زمان تحول جامعه را روشن میسازد و آنچه در پس این تحول است را با بینشهای عقلانی و معنادار ارائه میدهد. جدیدترین خروجیهای این تحقیق بزرگ را تحت رهبری آیدین اردم، رئیس هیئتمدیره KONDA، مورد بررسی قرار دادیم…
اطلاعات مربوط به افراد ابتدا دیجیتالی شد، سپس رشد کرد، پس از آن ترکیب شد و دوباره رشد کرد. آنقدر بزرگ شد که توانست عقل خود را به نمایش بگذارد. به آن هوش مصنوعی گفته شد. اکنون استخراج یافتههایی که هرگز نمیتوانستیم درباره افراد یا گروههای اجتماعی تنها بر اساس ردپای دیجیتالشان به دست آوریم، و همچنین متقاعدکردن این افراد به برگشتن به آن ردپاها بهمنظور انتخابی، ممکن شده است. حتی اگر دغدغه شما این باشد که یک رهبر را محبوب کنید یا یک وافل بخرید.
خب، آیا دیگر نیازی به پرسش از مردم یا بیان نظرات خود وجود ندارد یا آیا این نیاز روزی کاملاً از بین خواهد رفت؟ آیدین ائردم، بر اهمیت “به دنبال دو درصد و تمییز آنها از صددرصد” تأکید میکند…
بیایید ابتدا به دادههای برجسته در تحقیق “سبکهای زندگی” نگاهی بیندازیم و سپس این دادهها را به مصرف قهوة اسپرسو در ترکیه مرتبط کنیم. در نهایت، بیایید از آیدین ائردم بشنویم که چگونه به کل نگاه کنیم…
آیا ممکن است ارتباطی بین گاز طبیعی و فردگرایی وجود داشته باشد؟
ارزشهای اجتماعی، سبکهای زندگی و به تبع آن ترجیحات افراد، با الگوریتمهای پیچیدهای که در دنیا و بهویژه در ترکیه به وجود آمده، در حال تغییر هستند. بااینحال، مهاجرت داخلی، گسترش آموزش، الزام کار زنان، جمعیت رو به پیری، رسانههای اجتماعی و حتی گسترش گاز طبیعی نیز از عوامل مؤثر بر ساختار این جامعه در ۳۰ سال گذشته بودهاند که تأثیر بیشتری نسبت به سیاستها داشتهاند. فقط در سال ۲۰۱۸، میزان خانههای بدون سیستم گرمایشی ۴۲ درصد بود که امروز به ۲۱ درصد رسیده است. در دو سوم از هر سه خانوار، گاز طبیعی وجود دارد. پیشبینی اینکه گذراندن زمان در یک فضای جدا از خانواده برای یک جوان چگونه میتواند بر فردگرایی در جامعه تأثیر بگذارد، کار دشواری نیست.
از هر ۴ نفر، ۳ نفر در آپارتمان زندگی میکنند
نسبت افرادی که در آپارتمان زندگی میکنند، در عرض ۱۶ سال از ۳۶ درصد به ۷۲ درصد افزایشیافته است. بااینحال، حتی در کلانشهرها، ۱۷ درصد ساختار آنها شامل خانههای مستقل است. حتی یکپنجم افرادی که در کلانشهرها زندگی میکنند، هنوز در سفرههای سنتی غذا میخورند. این نسبت در سطح کشور ۲۵ درصد است و ۶ سال پیش ۴۲ درصد بود. بااینحال، این موضوع فقط بهخاطر شیوههای سنتی نیست، بلکه ناشی از مشکل کمبود جا برای نشستن در خانههای کوچک پرازدحام نیز است. از سوی دیگر، نسبت افرادی که در غذاخوریها غذا میخورند، از ۴۴ درصد در سال ۲۰۱۵ به ۶۳ درصد امروز رسیده است.
نابرابری جنسیتی
نگاه به زنان در جامعه سریعترین تغییرات و نشانههایی از مدرنیته را نشان میدهد. نسبت افرادی که معتقدند زنان باید در تمامی زمینهها دارای حقوق برابر باشند، به بالای ۹۰ درصد رسیده است.
نسبت زنانی که خانهدار هستند، برای اولینبار در سال جاری به زیر ۵۰ درصد سقوط کرده است. حضور زنان در بازار کار، بهویژه در مشاغل اداری، بسیار واضحتر از قبل به چشم میآید. بهخصوص که زنان این را در شرایطی انجام میدهند که یکسوم جامعه معتقدند زنان برای کارکردن باید از همسرانشان اجازه بگیرند.
از سوی دیگر، نسبت مردانی که در خانه تمیزکاری و آشپزی میکنند، به طرز قابلمشاهدهای افزایشیافته است. ۲۵ درصد مردان میگویند که “اغلب یا همیشه” در خانه تمیزکاری میکنند، درحالیکه این نسبت در زنان ۸۵ درصد است. در مواردی که هر دو طرف مشغول به کار هستند، متأسفانه تغییر چندانی در این وضعیت مشاهده نمیشود. آیا تعجب کردهایم؟
استفاده از فناوری در خانه روبهافزایش است
ده سال پیش، در خانههایی که مردان محافظهکار و زنان بیسواد بودند، ماشین ظرفشویی وجود نداشت؛ بنابراین این موضوع برای ما معیار مردسالاری بود. اکنون در هر ۱۰ خانه، ۹ خانه دارای ماشین ظرفشویی هستند. در نزدیک به یکچهارم آنها نیز ماشین خشککن وجود دارد.
اگر به اظهارات موجود در تحقیق نگاه کنیم، در بیش از ۷ میلیون خانه، دستگاه ایر فرایر و در بیش از ۴ میلیون خانه، دستگاه ربات آشپز وجود دارد. دستگاه قهوهساز ترک نیز به ۴۰ درصد خانهها راهیافته است.
توصیههای اینفلوئنسرها بر سبد خرید تأثیر میگذارد
در این تحقیق، از هر پنج نفر یک نفر اشاره کرده است که با توصیههای اینفلوئنسرها، خرید اینترنتی انجام داده است. لباس، لوازم آرایشی و لوازم جانبیها سه دسته اولیه این خریدها را تشکیل میدهند.
پس چه اتفاقی افتاد که مصرف قهوههای مبتنی بر عصاره افزایش یافت؟
در ترکیه به طور سنتی، مصرف چای و قهوهترک بیش از هر چیز دیگری شناختهشده است. بااینحال، انواع قهوه مانند قهوهفوری، قهوه فیلتر و اسپرسو از دهه ۱۹۸۰ به زندگی روزمره ترکیه وارد شدند. با مهاجرت جمعیت به شهرها و متروپلها و انتقال سفرة شام از زمین به میز، یکی از نشانههای متعدد تغییر سبک زندگی و شیوههای روزمره، نوشیدن قهوههای مبتنی بر اسپرسو است. در سال ۲۰۰۸، در ۶۰ درصد خانهها، مردان گاهی به قهوهخانه یا کافه میرفتند. اکنون فقط در ۴۰ درصد خانهها چنین اتفاقی میافتد. زیرا جمعیت تغییر کرده است. بهعنوانمثال، زنان جوان در نسبت فارغالتحصیلی دانشگاه با مردان برابر شده و حضور بیشتری در زندگی عمومی پیدا کردهاند. در نتیجه، قهوهخانهها که مکانهای نشستن مردان به طور مشترک بودند، جای خود را به کافههایی دادند که مردان و زنان به طور مشترک زمان میگذرانند و مردم از اقشار مختلف فراتر از ساکنان یک محله در آنها گرد هم میآیند.