بانک مرکزی ترکیه در یک نقطه حساس قرار دارد… امروز دومین گزارش تورمی سال منتشر می‌شود. نکته کلیدی، پیش‌بینی تورمی است که در این گزارش اعلام خواهد شد، زیرا این پیش‌بینی می‌تواند نشانه‌ای باشد از رویکرد بانک مرکزی نسبت به تغییرات نرخ بهره.
سناریوهای محتمل:
در گزارش نخست سال ۲۰۲۵، پیش‌بینی تورم سالانه از ۲۱٪ به ۲۴٪ افزایش یافت. آیا این رقم ثابت می‌ماند، افزایش پیدا می‌کند یا باتوجه‌به شرایط اقتصادی اصلاح خواهد شد؟
محدودة بحرانی:
بانک مرکزی فعلاً رقم ۲۴٪ را به‌عنوان پیش‌بینی رسمی اعلام کرده، اما نباید فراموش کرد که سقف این تخمین ۲۹٪ است. یعنی، اگر تورم تا پایان سال زیر ۲۹٪ باقی بماند، بانک مرکزی می‌تواند ادعا کند که برآوردهایش صحیح بوده‌اند.
آیا کنترل تورم تا سقف ۳۰٪ ممکن است؟
نگاهی به روند ماه‌های گذشته نشان می‌دهد که حفظ نرخ سالانه در سطح ۲۴٪ نیازمند محدودکردن تورم ۸ ماه آینده به ۹.۳۹٪ است. اما بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهد که چنین کاهش شدیدی تقریباً ناممکن است. طی چهار سال گذشته، میزان افزایش تورم در دورة مشابه (مه تا دسامبر) به ترتیب ۲۹٪ در ۲۰۲۱، ۲۵٪ در ۲۰۲۲، ۴۳٪ در ۲۰۲۳ و ۲۲٪ در ۲۰۲۴ بوده است.
چرا بانک مرکزی ممکن است پیش‌بینی خود را ثابت نگه دارد؟
- ثابت نگه‌داشتن نرخ تورم می‌تواند علامتی باشد مبنی بر احتمال کاهش نرخ بهره در آینده.
- فشار بازار برای کاهش نرخ بهره به‌شدت افزایش‌یافته است.
- اگر رویدادهای ۱۹ مارس اتفاق نمی‌افتاد، نرخ بهره اکنون احتمالاً در سطح ۴۰٪ قرار داشت. اما به‌جای کاهش، بانک مرکزی ناچار به افزایش نرخ بهره شد.
انتظارات بازار:
بازار امیدوار است که در نشست کمیتة سیاست‌گذاری پولی (PPK) در ۱۹ ژوئن، حتی اگر کاهش بزرگی اتفاق نیفتد، حداقل نشانه‌ای از پایان روند افزایش نرخ بهره مشاهده شود. بسته به روند اقتصادی پس از آن، ممکن است کاهش‌های بیشتری در ماه‌های آینده انجام شود.
این گزارش نشان می‌دهد که سیاست‌های پولی ترکیه تحت‌تأثیر فشارهای اقتصادی و سیاسی قرار دارد. تصمیمات آیندة بانک مرکزی تأثیر بزرگی بر بازارها خواهد داشت. شما چه فکر می‌کنید؟
دوراهی تصمیم‌گیری برای بانک مرکزی ترکیه
بانک مرکزی ترکیه در نقطه‌ای حساس قرار دارد. اگر سیاست کاهش نرخ بهره در ماه ژوئن و بعد از آن اجرا شود، احتمالاً پیش‌بینی تورم در گزارش فردا افزایش نخواهد یافت.
تناقض سیاستی؟
هم‌افزایش پیش‌بینی تورم و هم کاهش نرخ بهره نمی‌توانند هم‌زمان اتفاق بیفتند. اگر بانک مرکزی فردا پیش‌بینی تورم را افزایش دهد، این تصمیم پیام روشنی خواهد داشت: انتظار کاهش نرخ بهره را در کوتاه‌مدت نداشته باشید.
تورم بالاتر یعنی سیاست پولی سخت‌گیرانه‌تر!
اگر نرخ تورم بیش از حد انتظار بالا برود و بانک مرکزی این واقعیت را در پیش‌بینی خود منعکس کند، به این معنا خواهد بود که سیاست‌های سخت‌گیرانة پولی همچنان ادامه خواهد داشت و کاهش نرخ بهره به تعویق خواهد افتاد.
رویکرد منطقی چیست؟
باتوجه‌به شرایط فعلی، تثبیت پیش‌بینی تورم در سطح ۲۴٪ ممکن است غیرواقع‌گرایانه باشد. بانک مرکزی می‌تواند نرخ تورم را به ۲۶ یا ۲۷ درصد افزایش دهد و فاصلة مجاز را از ۱۰ درصد به حدود ۸ درصد کاهش دهد. این اقدام می‌تواند باعث افزایش اعتماد عمومی به پیش‌بینی‌های اقتصادی شود.
اما بازارچه انتظاری دارد؟
- فشار زیادی بر بانک مرکزی برای کاهش نرخ بهره وجود دارد.
- برخی از بخش‌های اقتصادی با نرخ بهرة فعلی دچار مشکلات جدی هستند.
- درعین‌حال، نشانه‌ای از کاهش واقعی تورم دیده نمی‌شود!
سناریوی محتمل:
اگر بانک مرکزی فردا پیش‌بینی تورم را تغییر ندهد، بازار احتمالاً این اقدام را به‌عنوان نشانه‌ای از کاهش نرخ بهره در ماه‌های آینده تفسیر خواهد کرد. اما رویکرد واقع‌گرایانه‌تر این است که پیش‌بینی تورم را به ۲۶ یا ۲۷ درصد افزایش دهد، فاصلة پیش‌بینی را کاهش دهد و از طریق این اقدام، تعهد خود را به سیاست‌های سخت‌گیرانه پولی در فصل تابستان نشان دهد.
تصمیمات بانک مرکزی در این مرحله، تأثیر بزرگی بر بازارهای مالی و انتظارات تورمی خواهد داشت. نظر شما چیست؟
