در روزهای اخیر، تصمیمات تازهای درباره مالیاتهای جدید بر واردات خودرو و کالاهای خارجی در ترکیه منتشر شد که بازار مصرف و تجارت را به شکل مستقیم تحت تأثیر قرار میدهد. در حالی که مالیات اضافی ۲۲ گروه کالایی آمریکایی حذف شد، برای خودروهای سواری وارداتی از کشورهایی که با ترکیه توافق تجارت آزاد (STA) ندارند، مالیات جدیدی بین ۲۵ تا ۳۰ درصد اعمال میشود.
حذف مالیات بر کالاهای آمریکایی؛ تخفیف در راه است؟
بر اساس مصوبه جدید، مالیاتهایی که از سال ۲۰۱۸ بر کالاهای آمریکایی اعمال میشد، با تصمیم رئیسجمهور لغو شد. این تغییر شامل طیف گستردهای از محصولات میشود:
- خودروهای سواری (۶۰٪)
- محصولات آرایشی و بهداشتی (۳۰٪)
- نوشیدنیهای الکلی (۷۰٪)
- برنج (۲۵٪)
- آجیل خشک یا تازه (۱۰٪)
- توتون و دخانیات (۳۰٪)
- زغالسنگ و لینیت (۵٪)
- کاغذ و مقوا (۱۰٪)
- فولاد و آهنآلات (۳۰٪)
- پمپهای سانتریفیوژ (۱۰٪)
- دستگاههای اشعه ایکس (۵٪)
کارشناسان معتقدند این تصمیم بیشتر جنبه سیاسی دارد. چرا که بسیاری از این کالاها در عمل از آمریکا وارد نمیشدند و هزینه حملونقل آنها بالاتر از صرفه اقتصادی بود.
“به عنوان نمونه، هزینه حملونقل برنج یا لوازم آرایشی آمریکایی به قدری بالاست که حتی بدون مالیات نیز واردات آن صرفه اقتصادی ندارد.”
تأثیر حذف مالیات بر قیمت مصرفکننده
در نگاه اول، حذف مالیاتها میتواند نوید کاهش قیمت در بازار باشد. بهویژه برای کالاهایی مانند نوشیدنیهای الکلی و لوازم آرایشی. با این حال، کارشناسان تأکید میکنند که کاهش قیمتها به سیاست قیمتگذاری واردکنندگان بستگی دارد و تضمینی برای افت چشمگیر قیمتها وجود ندارد.
مالیاتهای جدید بر خودرو؛ ضربه به برخی برندها
از سوی دیگر، دولت ترکیه مالیاتهای جدیدی بین ۲۵ تا ۳۰ درصد برای خودروهای سواری وارداتی از کشورهایی که عضو اتحادیه اروپا یا طرف قرارداد تجارت آزاد نیستند، وضع کرده است. این تصمیم بیشترین تأثیر را بر خودروهای وارداتی از ژاپن، تایلند، مکزیک و آفریقای جنوبی خواهد گذاشت.
چالش صنعت خودروسازی
رئیس انجمن توزیعکنندگان و موبیلیتی (ODMD)، علی حیدر بزکورت، اعلام کرد که این تصمیم موجب بیثباتی در برنامهریزیهای بلندمدت خودروسازان شده است. به گفته او:
“صنعت خودرو نیازمند زمان برای سفارشگذاری، برنامهریزی تولید و لجستیک است. تغییرات ناگهانی در مالیاتها حداقل سه ماه زمان لازم دارد تا در بازار اثر واقعی بگذارد.”
کدام خودروها تحت تأثیر قرار میگیرند؟
به گفته تحلیلگران، این مالیاتها مستقیماً باعث افزایش قیمت نخواهد شد، اما واردات برخی مدلها به شدت محدود میشود. بهویژه خودروهای ژاپنی و برخی مدلهای تولیدی در کشورهای خارج از اتحادیه اروپا.
- تویوتا: Corolla Cross، RAV4، Land Cruiser Prado
- هوندا: Civic (تایلند)، Jazz، HR-V، CR-V
- نیسان: X-Trail
- فولکسواگن: Polo (ساخت آفریقای جنوبی)
- آئودی: Q5 (ساخت مکزیک)
- لکسوس: LBX، NX، RX، LM
- سوبارو: Forester، Crosstrek
این تغییرات میتواند موجب کمبود برخی مدلها مانند Toyota Land Cruiser Prado یا Volkswagen Polo در بازار شود. در مقابل، برندها احتمالاً تمرکز بیشتری بر تولیدات داخلی یا واردات از اروپا خواهند داشت.
جمعبندی؛ مصرفکننده باید منتظر چه باشد؟
حذف مالیاتها بر کالاهای آمریکایی شاید در کوتاهمدت تأثیر محسوسی بر سبد خرید خانوار نگذارد، چرا که سهم این واردات پایین است. اما در بازار خودرو، ماجرا متفاوت است. با توجه به مالیاتهای تازه بر واردات، مصرفکنندگان باید انتظار کاهش تنوع مدلها را داشته باشند، هرچند قیمتها احتمالاً ثابت خواهند ماند.
نتیجه: مصرفکنندگان تغییرات زیادی در قیمت احساس نخواهند کرد، اما ممکن است مجبور شوند در انتخاب برند و مدل خودرو محدودیتهایی را تجربه کنند.
