بازار مسکن ترکیه در روزهای اخیر شاهد تحرکی بیسابقه است. پس از پایان سیستم سپردههای محافظتشده در برابر نوسان ارز (KKM)، بخش بزرگی از سرمایهگذاران داراییهای خود را به سمت مسکن بهعنوان یک «پناهگاه امن» منتقل کردهاند. هم خریداران سرمایهای و هم متقاضیان مصرفی (برای سکونت) با قدرت وارد بازار شدهاند و کارشناسان پیشبینی میکنند که تا پایان سال جاری یک رکورد تازه در فروش مسکن ثبت شود.
خروج ۴۴۰ میلیارد لیر از KKM و ورود به بازارهای جدید
چند هفته پیش سیستم KKM رسماً به پایان رسید. بر اساس دادهها، در این سیستم حدود ۴۴۰ میلیارد و ۵۶۲ میلیون لیر سپردهگذاری شده بود. پس از تعطیلی این سازوکار، سرمایهگذاران بهسرعت به دنبال گزینههای جایگزین رفتند.
بخشی از سپردهگذاران دارایی خود را به دلار و طلا تبدیل کردند، بخشی دیگر وارد بورس استانبول شدند. با این حال، بخش مهمی از نقدینگی راهی بازار مسکن شد.
کارشناسان میگویند: «سرمایهگذاران به خوبی میدانند که با کاهش نرخ بهره، قیمت مسکن به سرعت افزایش خواهد یافت. همین چشمانداز، انگیزه آنها برای ورود به بازار را تقویت کرده است.»
چرا نرخ بهره بر قیمت مسکن اثر میگذارد؟
- دوره حساس خرید: نمایندگان بخش املاک معتقدند اکنون بهترین زمان برای خرید است، چرا که نرخ بهره در آستانه کاهش قرار دارد.
- اثر روانی بازار: سرمایهگذاران آگاه هستند که کاهش بهره به معنای افزایش تقاضا و رشد سریع قیمتها خواهد بود.
- مقایسه امروز و فردا: قیمتها در شرایط کنونی متعادلترند و خرید امروز میتواند در آینده سودآوری بالایی به همراه داشته باشد.
«مسکن نهتنها سرمایهای امن برای امروز است، بلکه میراثی ارزشمند برای فرداست.»
رکورد تازه در پایان سال؟
کارشناسان بازار املاک ترکیه به رشد قابلتوجه معاملات در هفتههای اخیر اشاره میکنند. به گفته آنها:
- تقاضا در کلانشهرها بهویژه برای مسکنهای میانرده و لوکس افزایش یافته است.
- در شهرهای آناتولی نیز خریدهای مصرفی و سرمایهای با سرعت بیشتری پیش میرود.
- شهروندان بهخوبی دریافتهاند که بهترین راه حفاظت از دارایی در برابر تورم، خرید مسکن است.
با تداوم این روند، انتظار میرود بازار مسکن تا پایان سال به رکوردی تاریخی دست یابد.
چالش وامهای محدود برای سرمایهگذاران
یکی از موانع اصلی در مسیر رشد بازار، محدودیتهای اعتباری است. سرمایهگذاران داخلی که یک خانه دارند، برای خرید ملک دوم یا سوم با محدودیتهای شدید در دریافت وام مواجهاند.
این موضوع باعث شده برخی سرمایهگذاران به جای بازار داخلی، به فرصتهای خارج از کشور روی بیاورند.
کارشناسان هشدار میدهند: «اگر این روند ادامه یابد، ترکیه بخش مهمی از سرمایهگذاران بالقوه خود را از دست خواهد داد و سرمایهها به اروپا و خاورمیانه منتقل میشود.»
تأثیر بر سرمایهگذاران خارجی
طبق گزارش روزنامه Türkiye، محدودیتهای اعتباری نهتنها سرمایهگذاران داخلی را تحت فشار قرار داده، بلکه سرمایهگذاران خارجی را هم از بازار ترکیه دور کرده است.
کاهش دسترسی به وام باعث افت شتاب معاملات میشود و جذابیت بازار را برای خارجیها کاهش میدهد. نمایندگان بخش املاک تاکید میکنند که اگر قرار است رکوردهای سال ۲۰۲۵ ادامه یابد، باید شرایط وام برای خریدهای سرمایهای انعطافپذیرتر شود.
افزایش اجارهها؛ بحران برای دانشجویان و کارمندان
افزایش سرسامآور اجارهبها در کلانشهرها به مشکلی اجتماعی تبدیل شده است:
- کارمندان دولتی از جمله معلمان و نیروهای پلیس، به دلیل سهم بالای اجاره از حقوق، تمایلی به انتقال به کلانشهرها ندارند.
- دانشجویان هنگام انتخاب دانشگاه، علاوه بر رشته و کیفیت آموزشی، اکنون به هزینه اجاره نیز توجه میکنند.
تغییر در سن خانهدار شدن
تحلیلهای اخیر نشان میدهد که طی ۱۵ سال گذشته، سن خانهدار شدن در ترکیه افزایش یافته است.
- در دهه ۲۰۱۰، بیشترین گروه دریافتکننده وام مسکن افراد ۳۰ تا ۳۵ ساله بودند.
- اما در سال ۲۰۲۴، این میانگین به ۴۰ سالگی رسیده است.
- دادههای اتحادیه بانکهای ترکیه نشان میدهد که حتی بین سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳، جوانان ۱۸ تا ۳۴ ساله سهم بالایی در دریافت وام داشتند، اما امروز شرایط تغییر کرده است.
این تغییر بازتابی از فشار اقتصادی بر خانوارها و دشوارتر شدن مسیر خانهدار شدن برای نسل جوان است.
جمعبندی
با خروج سرمایه از KKM و ورود آن به بازار مسکن، ترکیه در آستانه تجربه یک دوران پررونق جدید در حوزه املاک قرار دارد. با این حال، مشکلاتی مانند محدودیتهای وام، افزایش اجارهبها و بالا رفتن سن خانهدار شدن چالشهایی جدی برای آینده بازار خواهند بود.
📌 اگر به دنبال سرمایهگذاری امن و سودآور هستید، اکنون بهترین زمان برای بررسی فرصتهای بازار مسکن ترکیه است.
