استارباکس، غول زنجیره‌ای قهوه آمریکایی، برای فروش بخشی از سهام عملیات خود در چین، پیشنهادهایی تا سقف ۱۰ میلیارد دلار دریافت کرده است. به گفته منابع نزدیک به این موضوع، حدود ۳۰ شرکت سرمایه‌گذاری خصوصی داخلی و خارجی، پیشنهادات غیرالزام‌آور خود را ارائه کرده‌اند. این فرآیند با مشاوره مالی شرکت گلدمن ساکس در حال مدیریت است.
ارزیابی ارزش استارباکس در چین
به گفته منابع آگاه، پیشنهادهای ارائه‌شده ارزش واحد چین استارباکس را بین ۵ تا ۱۰ میلیارد دلار تخمین زده‌اند. انتظار می‌رود قیمت نهایی نزدیک به سقف این محدوده باشد. یکی از منابع نزدیک گفته است: «ارزش‌گذاری منصفانه در حدود ۹ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.»
در حال حاضر، ارزش بازار جهانی استارباکس حدود ۱۰۸ میلیارد دلار است و عملیات این شرکت در چین بیش از ۸٪ از درآمد جهانی آن را تأمین می‌کند.
فرآیند ارزیابی خریداران و پیشنهادها
استارباکس در حال بررسی ساختارهای پیشنهادی معاملات، طرح‌های خریداران برای ایجاد ارزش پس از خرید و انتخاب فهرست کوتاهی از خریداران بالقوه است. انتظار می‌رود این فهرست در عرض دو ماه نهایی شود. با این حال، نهایی شدن کل معامله تا پایان سال جاری بعید به نظر می‌رسد.
استارباکس: «قصد داریم سهم معناداری را حفظ کنیم»
در بیانیه‌ای به CNBC، استارباکس اعلام کرد که در عملیات خود در چین، همچنان قصد دارد «سهم معناداری» را حفظ کند. این شرکت اظهار داشت:
«هرگونه توافقی باید برای کسب‌وکار و شرکای استارباکس معنا داشته باشد. ما در چین پتانسیل بلندمدت قابل‌توجهی می‌بینیم و به دنبال بهترین روش‌ها برای بهره‌برداری از فرصت‌های رشد آینده هستیم. ما به دنبال شریک استراتژیکی هستیم که ارزش‌های مشترک داشته باشد و چشم‌انداز ما را درک کند. تعهد ما به چین پابرجاست، و قصد داریم سهم تأثیرگذاری در کسب‌وکار خود حفظ کنیم.»
خریداران بالقوه و ساختار سهام
براساس اطلاعات موجود، احتمال دارد استارباکس حدود ۳۰٪ از سهام را نزد خود نگه دارد و مابقی بین گروهی از خریداران که هر کدام سهمی کمتر از ۳۰٪ خواهند داشت تقسیم شود. از جمله بازیگران اصلی که برای خرید سهام رقابت می‌کنند می‌توان به Centurium Capital (سهام‌دار اصلی Luckin Coffee)، Hillhouse Capital و شرکت‌های آمریکایی Carlyle Group و KKR & Co اشاره کرد.
فشار بر صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای استفاده از سرمایه‌های راکد
با وجود چالش‌های اقتصادی، مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای به‌کارگیری سرمایه‌های بلااستفاده تحت فشار هستند. یکی از مدیران سرمایه‌گذاری خصوصی اظهار داشت:
«در حال حاضر مهم‌ترین اولویت ما انجام معامله و استفاده از سرمایه‌های منتظر است. حتی در این شرایط، نشستن بر سر میز مذاکره به معنای آن است که هنوز می‌توانی برای شرکت سودآور باشی.»
این منبع همچنین اشاره کرد که برای پیروزی در این رقابت، سرمایه‌گذاران ممکن است مجبور به افزایش قیمت پیشنهادهای خود شوند، امری که می‌تواند ارزش استارباکس را بالاتر ببرد.
نقش مشاوره مالی گلدمن ساکس
گلدمن ساکس به عنوان مشاور مالی تأیید شده در این فرآیند فعالیت می‌کند. با این حال، استارباکس اعلام کرده اگر پیشنهادهای ارائه‌شده به سطح ارزش‌گذاری مورد انتظار نرسند، ممکن است روند مزایده را متوقف کند.
آیا استارباکس قصد خروج از چین را دارد؟
کارشناسان صنعت بر این باورند که برنامه فروش سهام استارباکس در چین شباهت‌هایی با اقدام مک‌دونالد در سال ۲۰۱۷ دارد. مک‌دونالد در آن سال کنترل ۵۲٪ از عملیات خود در چین و هنگ‌کنگ را به Citic Capital (وابسته به دولت چین) واگذار کرد و ۲۸٪ دیگر را به Carlyle فروخت که در مجموع معادل ۲.۱ میلیارد دلار بود. بعدها، مک‌دونالد سهام Carlyle را بازخرید کرد و سهم خود را در چین به ۴۸٪ رساند که در سال ۲۰۲۳ ارزشی معادل ۶ میلیارد دلار داشت.
به نظر می‌رسد استارباکس نیز قصد دارد با حفظ سهم قابل‌توجه، به رشد در چین ادامه دهد و بر شرکای جدید نیز تأثیرگذار باقی بماند. هنوز مشخص نیست که چه میزان از سهام برای فروش عرضه شده است، اما استارباکس پیش‌تر اعلام کرده بود فروش کامل عملیات در چین در دستور کار نیست.
سابقه ۲۶ ساله حضور استارباکس در چین
شرکت استارباکس، مستقر در سیاتل، از سال ۱۹۹۹ در چین فعالیت دارد و تا مارس سال جاری به ۷٬۷۵۸ شعبه در این کشور دست یافته است. با این حال، این شرکت اخیراً تحت فشار سه‌گانه‌ای قرار گرفته است: کاهش تقاضای مصرف‌کنندگان، رقابت شدید با برندهای محلی و محدودیت‌های هزینه‌ای.
براساس داده‌های Euromonitor International، سهم بازار استارباکس در چین از ۳۴٪ در سال ۲۰۱۹ به ۱۴٪ در سال ۲۰۲۴ کاهش یافته است. در پاسخ به کاهش فروش، استارباکس در ژوئن گذشته برای نخستین بار اقدام به کاهش قیمت‌ها در چین کرد. قیمت بیش از ۲۰ نوع نوشیدنی سرد و مبتنی بر چای به طور میانگین ۵ یوان کاهش یافت.
استراتژی جدید قیمت‌گذاری و بازاریابی
مدیرعامل استارباکس، برایان نیکول، در جلسه بررسی گزارش مالی سه‌ماهه دوم اظهار داشت:
«ما در حال کار بر روی محصولاتی با سطوح قیمتی متفاوت و همچنین استراتژی‌های بازاریابی جدیدی هستیم که بتواند از نظر فرهنگی با مشتریان ارتباط برقرار کند.»
جمع‌بندی
استارباکس با وجود چالش‌های بازار چین، به آینده این کشور امیدوار است و قصد دارد با فروش بخشی از سهام خود و ورود شرکای استراتژیک، همچنان نقش فعال و مؤثری در این بازار ایفا کند. تجربه مک‌دونالد نشان می‌دهد که چنین استراتژی‌هایی می‌توانند در بلندمدت سودآور و موفق باشند، به شرطی که سهمی معنادار حفظ شود.
